Ji, S., & Choi, Y. (2020). Microbial and Host Factors That Affect Bacterial Invasion of the Gingiva. Journal of Dental Research, 002203452092213.

doi:10.1177/0022034520922134 

W tym artykule podsumowanie i omówienie wpływu bakterii na przyzębie. Jak dobrze wiemy, zapalenie przyzębia jest przewlekłą chorobą, spowodowaną zaburzeniem równowagi pomiędzy niekorzystnym działaniem niektórych szczepów bakterii, a zdolnościami obronnymi organizmu.

Zaleganie płytki nazębnej wpływa na:

– zmniejszenie proporcji korzystnej dla zdrowia flory bakteryjnej
– zwiększenie ilości gram ujemnych beztlenowców
– zwiększenie różnorodności bakteryjnej

Do głównych bakterii, które mają swój udział w przebiegu zapalenia przyzębia, zaliczamy obecnie Porphyromonas gingivalis, Tanerella forsythia, Treponema Denticola, Aggregatibacter Actinomycetemcomitans, które są najczęściej wymieniane. Należy tutaj też jednak Fusobacterium nucleatum, a szczególnie podgrupa animalis.

Jednym z głównych mechanizmów ataku jest przenikanie wewnątrzkomórkowo do nabłonka oraz zewnątrzkomórkowo w miejscach zniszczonych już przez zapalenie. Najlepiej sobie tam radzą Fusobacterium nucleatum animalis i Porphyromonas gingivalis, stanowiąc 15-40% całkowitej liczby bakterii, co wskazuje na ich szczególne przystosowanie i odporność na odpowiedź immunologiczną. Co ciekawe, wewnątrzkomórkowo również formują one biofilm. Śródtkankowa obecność bakterii wyjaśnia przewlekły charakter zapalenia przyzębia oraz zdolność do przenoszenia się do innych miejsc poprzez układy krwionośny i limfatyczny (tak jak w niedawnym badaniu udowodniono powiązanie zapalenia przyzębia z Alzheimerem, jako występowanie w mózgu bakterii Porphyromonas gingivalis).

Jednocześnie zdolność ww. bakterii do produkcji enzymów proteolitycznych, powoduje rozpuszczanie białek, dalsze zwiększenie przepuszczalności błon komórkowych i dalszym rozwojem infekcji.

Z kolei organizm ma 3 bariery chroniące przed zapaleniem przyzębia – fizyczną, chemiczną i immunologiczną. W fizycznej chodzi głównie o strukturę nabłonka, białka i desmosomy. W chemicznej o wydzielane enzymy przeciwbakteryjny, w immunologicznej głównie o funkcję neutrofili.

Wiedząc to, możemy lepiej analizować wpływ poszczególnych chorób na podatność pacjenta na zapalenie przyzębia. Będą to przede wszystkim schorzenia wpływające niekorzystnie na liczbę lub funkcję neutrofili.
Z czynników środowiskowych będą to dość klasycznie:
– palenie tytoniu
– źle kontrolowana cukrzyca
– osteoporoza
– niedobór witaminy D i wapnia
– otyłość
– stres

Trwają też prace nad szczepionką na paradontozę, która wpływa na IgA zawarte w ślinie zmniejszając ryzyko powstawania zapalenia przyzębia, co udowodniono już na myszach.

Abstrakt – https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/0022034520922134

Nor Syakirah Binti Shahroom, Geo Mani, and Mahesh Ramakrishnan, Interventions in management of dental fluorosis, an endemic disease: A systematic review, J Family Med Prim Care. 2019 Oct; 8(10): 3108–3113.
doi: 10.4103/jfmpc.jfmpc_648_19

Przegląd systematyczny dotyczący metod leczenia fluorozy. Fluoroza jest chorobą ogólnoustrojową, polegającą na nadmiernym odkładaniu fluoru w twardych i miękkich tkankach naszego organizmu. W przypadku stomatologicznego aspektu fluorozy, dotyczy to głównie osób znajdujących się na obszarach o nadmiernej zawartości fluoru w wodzie pitnej (co ze względu na przepisy, w Polsce zdarza się względnie rzadko).

Wpływ fluorozy na zęby, to oddziaływanie na ameloblasty, przez co podczas mineralizacji szkliwa zaburzony jest proces rozkładu białek macierzy. Powoduje to zaburzenia powstawania pryzmatów szkliwnych.

Jest to dość podobny mechanizm, jaki fluor wykorzystuje przy zmniejszaniu ryzyka próchnicy – zwiększa odporność na działanie kwasów, co jednak w okresie rozwoju szkliwa nie do końca jest pożądanym efektem.

Zalecane dzienne spożycie fluoru to między 0,05 do 0,07 mg fluoru na kilogram, a największe ryzyko fluorozy jest u dzieci między 1. a 4. rokiem życia.

Fluoroza charakteryzuje się przebarwieniami – białymi i/lub brązowawymi o marmurkowej strukturze. Najsilniej objawia się na przedtrzonowcach i drugich trzonowcach, a najmniej na siekaczach w żuchwie i pierwszych trzonowcach. Im grubsze szkliwo, tym bardziej zaawansowane są objawy fluorozy.

W zależności od zaawansowania fluorozy dobiera się różne rodzaje leczenia:
– mikro/makroabrazja
– wybielanie
– wypełnienia
– licówki
– korony
– infiltracja
– biżuteria nazębna

W wynikach badań mikroabrazja daje umiarkowany efekt estetyczny i najlepiej się sprawdza w przypadku bardzo łagodnych postaci fluorozy. Bywa łączona z wybielaniem – wtedy według części badań daje wyższą satysfakcję pacjentów z efektu. Minusem jest brak jednorodnego wyglądu zęba.

Najlepszą metodą leczenia łagodnej i umiarkowanej fluorozy jest infiltracja – oprócz znacznej poprawy estetyki, pozwala też zatrzymać próchnicę, która może rozwijać się w obrębie zmian. Jest też dobrym wyborem w przypadku leczenia odwapnień po leczeniu ortodontycznym. Dłuższe wytrawianie przy infiltracji pozwala uzyskać lepszy efekt estetyczny – może to jednak wpływać na proces próchnicowy obecny w obrębie zmiany. W przypadku głębokich zmian, konieczne jest powtarzanie wytrawiania, do 3. razy.

Można również rozważyć wykonanie licówek lub koron, jednak nie ma randomizowanych badań przeprowadzonych pod tym kątem.

Pełen tekst artykułu – https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6857403/